Η Περιφέρεια Θεσσαλίας ενέταξε στο Πρόγραμμα Θεσσαλία 2021-2027 την πρωτοβουλία «Τουριστική, Πολιτιστική και Ψηφιακή Αξιοποίηση των Σανατορίων της Θεσσαλίας», με δημόσια συγχρηματοδοτούμενη δαπάνη 195.000 ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Τα σανατόρια της Θεσσαλίας, ιδρύματα που άνθησαν στις αρχές του 20ού αιώνα ως κέντρα θεραπείας της φυματίωσης, αποτελούν σήμερα σημαντικά σημεία ιστορικής και πολιτιστικής αξίας. Με φόντο την εποχή όπου η μόνη αναγνωρισμένη θεραπεία για τη νόσο ήταν ο καθαρός αέρας, η ξεκούραση και η διατροφή, οι ορεινοί όγκοι της Θεσσαλίας φιλοξένησαν σημαντικές εγκαταστάσεις όπως το Σανατόριο «Ζωοδόχος Πηγή» στα Χάνια Πηλίου, αλλά και αντίστοιχα στα Περτούλι, την Πορταριά και την Πέτρα Ολύμπου.
Πέρα από το ιατρικό τους ρόλο, τα σανατόρια λειτούργησαν και ως πολιτιστικά κέντρα, φιλοξενώντας σπουδαίους ποιητές όπως ο Σικελιανός, ο Μυριβήλης και ο Παλαμάς, προσφέροντας στους ασθενείς δημιουργικούς δρόμους και ψυχαγωγία μέσα στη δοκιμασία της ασθένειας. Ωστόσο, η ιστορική τους σημασία και οι εγκαταστάσεις τους παραμένουν ανεπαρκώς μελετημένες και αναξιοποίητες.
Η πράξη προβλέπει την εκπόνηση εκτενούς ιστορικής μελέτης και την υλοποίηση στοχευμένων πολιτιστικών και ψηφιακών δράσεων. Ανάμεσά τους είναι η δημιουργία μιας ψηφιακής πλατφόρμας virtual tour, που θα αναβιώνει τα σανατόρια με πολυμεσικά αφηγήματα, διαδραστικούς χάρτες και εικονικές περιηγήσεις, επιτρέποντας στο κοινό να γνωρίσει το χώρο από απόσταση και να βιώσει τον ιστορικό τους χαρακτήρα.
Παράλληλα, θα οργανωθεί δίκτυο επισκέψεων σε επιλεγμένα σανατόρια της Θεσσαλίας, προβάλλοντας τις διαδρομές και την ιστορία τους, ενώ θα γυριστεί και ταινία μικρού μήκους που θα βασίζεται στα ευρήματα της μελέτης.
Η δράση αποσκοπεί όχι μόνο στην ανάδειξη των σανατορίων ως αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της Θεσσαλίας, αλλά και στην ενίσχυση του τοπικού τουρισμού, της ιστορικής έρευνας και της πολιτιστικής δημιουργίας. Επιπλέον, θα ενισχυθεί ο εξοπλισμός της Νοσηλευτικής Σχολής, ώστε να υποστηριχθεί η βιωσιμότητα του έργου και μελλοντικά προγράμματα ανάδειξης.
Με το καινοτόμο αυτό πρόγραμμα, τα σανατόρια της Θεσσαλίας αναδεικνύονται από ξεχασμένα ιατρικά κτίρια σε ζωντανά μνημεία ιστορίας, πολιτισμού και τουριστικής ανάπτυξης, προσφέροντας μια γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον της περιοχής.