Με ακαθάριστες κρατήσεις που υπερβαίνουν τα 200 δισ. δολάρια το 2024, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις (STRs) στην Ευρώπη επιβεβαιώνουν τον κεντρικό ρόλο τους στο τουριστικό μίγμα κάθε προορισμού.
Νέα μελέτη επιχειρεί να χαρτογραφήσει τη σημερινή κατάσταση και τις προκλήσεις του κλάδου στην Ευρώπη, αποκαλύπτοντας σημαντικές μεταβολές στη ζήτηση, το προφίλ των ταξιδιωτών και τις στρατηγικές ρύθμισης που καλούνται να επαναξιολογήσουν οι ευρωπαϊκοί προορισμοί.
Η μελέτη, που βασίζεται σε στοιχεία της Phocuswright και της The Data Appeal Company – Almawave Group, επικεντρώνεται σε έξι ευρωπαϊκούς προορισμούς: Μαγιόρκα, Ντουμπρόβνικ, Πράγα, Λισαβόνα, Παρίσι και Ρώμη. Κεντρικός στόχος είναι να προσφέρει πρακτικά δεδομένα και στρατηγικές κατευθύνσεις για προορισμούς, οικοδεσπότες και υπευθύνους χάραξης πολιτικής.
STRs: Ένα δυναμικό και ώριμο πλέον κομμάτι του τουρισμού
Παρά τις συνεχιζόμενες συζητήσεις γύρω από τη στέγαση, τον κορεσμό των αγορών και τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις, η ευρωπαϊκή αγορά των STRs όχι μόνο αντέχει, αλλά ωριμάζει και εξελίσσεται. Όπως υπογραμμίζεται, η αντίληψη ότι οι STRs εξυπηρετούν αποκλειστικά οικονομικούς ταξιδιώτες ανήκει στο παρελθόν.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Mabrian, σε πόλεις όπως η Ρώμη, το Παρίσι και το Ντουμπρόβνικ, περισσότεροι από το 65% των Αμερικανών επισκεπτών που επιλέγουν STR ανήκουν σε υψηλά ή πολύ υψηλά εισοδηματικά στρώματα. Αντίστοιχα, Γάλλοι και Βρετανοί ταξιδιώτες μεσαίου και υψηλού εισοδήματος αποτελούν τη βάση της ζήτησης για STRs. Η επιλογή δεν σχετίζεται μόνο με το κόστος, αλλά με τις παροχές, την ευελιξία και την εμπειρία που προσφέρουν τα καταλύματα.
Η δυναμική των «ασημένιων» ταξιδιωτών και των πολυμελών οικογενειών
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αυξανόμενη παρουσία επισκεπτών ηλικίας 55 ετών και άνω – οι λεγόμενοι “silver” travellers. Σε ορισμένες αγορές πηγής, το ποσοστό τους φτάνει έως και το 10% της ζήτησης για STRs. Αυτοί οι ταξιδιώτες επιλέγουν τη χαμηλή περίοδο, αναζητούν ησυχία και αυτονομία και αναδεικνύονται σε βασικούς συμμάχους της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η πλειονότητα των ταξιδιωτών –σε ποσοστά άνω του 80% σε όλες τις εξεταζόμενες πόλεις και άνω του 90% στους Αμερικανούς– επιλέγει την ενοικίαση ολόκληρου καταλύματος. Η τάση αυτή, γνωστή ως “Full Property Effect”, αντανακλά την ανάγκη των οικογενειών, των ομάδων και των remote workers για άνεση, ιδιωτικότητα και ευελιξία.
STRs ως εργαλείο αποσυμφόρησης και βιώσιμης διαχείρισης
Τα δεδομένα δείχνουν ότι τα STRs δεν περιορίζονται στην περίοδο αιχμής. Αντίθετα, παίζουν κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση του τουρισμού όλο τον χρόνο. Τους μήνες χαμηλής ζήτησης, προσελκύουν ταξιδιώτες για μεγαλύτερες διαμονές και παρέχουν πιο προσιτές επιλογές σε σχέση με τα ξενοδοχεία. Στις περιόδους αιχμής, αποσυμφορούν τις πιέσεις στη ξενοδοχειακή δυναμικότητα, προσφέροντας επιπλέον λύσεις διαμονής σε ανταγωνιστικές τιμές — έως και 15% χαμηλότερες σε σύγκριση με τις μέσες τιμές των ξενοδοχείων, όπως καταγράφει η Data Appeal Company.
Ρυθμιστικές προκλήσεις και η ανάγκη για ισορροπία
Παρά τα θετικά στοιχεία, η έκθεση δεν αγνοεί τις προκλήσεις. Οι διαφοροποιήσεις στα πρότυπα ποιότητας, η ανεπαρκής επιβολή των κανόνων και η ύπαρξη «σκιερών» αγορών απειλούν την αξιοπιστία του τομέα. Το ισπανικό παράδειγμα είναι χαρακτηριστικό: το 74,1% των καταλυμάτων ανήκει σε ιδιώτες και ένα επιπλέον 23,9% σε μικρής κλίμακας διαχειριστές, κάτι που καθιστά το τοπίο εξαιρετικά κατακερματισμένο.
Όπως σχολιάζει ο Carlos Cendra της Mabrian, «η πρόκληση δεν είναι μόνο ποσοτική, αλλά και ποιοτική. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η ανάπτυξη των STRs ενισχύει –και δεν υπονομεύει– την τουριστική πρόταση ενός προορισμού».
Την ανάγκη αυτή επιβεβαιώνει και ο Mike Coletta της Phocuswright: «Ο τομέας βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η ρύθμιση πρέπει να εξελιχθεί ώστε οι βραχυχρόνιες μισθώσεις να προσθέτουν αξία στους προορισμούς, χωρίς να επιβαρύνουν τις τοπικές κοινωνίες».
Η έκθεση αποτελεί, ουσιαστικά, μια πρόσκληση προς τους φορείς χάραξης πολιτικής για πιο ευφυή, ισορροπημένη και προσαρμοσμένη διαχείριση της αγοράς των STRs, η οποία –όπως δείχνει η μελέτη– είναι πια θεμέλιο της τουριστικής εμπειρίας στην Ευρώπη.
